Елімізде «Аңсаған сәби» бағдарламасы аясында ЭКО жасайтын 30 клиниканың 19-ы тегін қызмет көрсетуде
Акушерлік, гинекология және перинатология ғылыми орталығының мамандары экстракорпоралды ұрықтандыру (ЭКҰ) квоталары, мемлекеттік бағдарламалар және адам репродукциясы туралы сөз қозғады, - деп хабарлайды "Opennews.kz" ақпарат агенттігі.
Спикерлердің сөзінше, Мемлекет басшысының тапсырмасымен іске қосылған «Аңсаған сәби» арнайы бағдарламасы бойынша квота көптеп бөлінуде.
«Елімізде жыл сайын 7 мың квота бөлінеді, олар аймақтарға сәйкес бөлінген. Қаламыз мегаполис екенін ескерсек, ең көп квота Алматыға, сондай-ақ Астана қаласына бөлінген», - дейді Акушерлік, гинекология және перинатология ғылыми орталығы экстракорпоралды ұрықтандыру бөлімінің меңгерушісі Радха Арипова.
Айтуынша, Қазақстанда 30 ЭКҰ клиникасы бар, оның 19-ы міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) жүйесіне қатысады.
«Былтыр МӘМС аясында 210 бағдарлама, 2021 жылы 133 бағдарлама жүзеге асырылды. Осы жылдың бірінші жартыжылдығында тек Акушерлік, гинекология және перинатология ғылыми орталығы 125 ЭКҰ бағдарламасын алды. Бүгінгі күні 210 әйелде нәтиже белгілі. Оның ішінде 63 әйелде жүктілік анықталды. Тиімділік – 30 пайыз», - деп атап өтті Р. Арипова.
ЭКҰ бағдарламасына қатысатын пациенттердің жас санаты келесідей:
- 29 жасқа дейін – 22%
- 30-39 жас – 68%
- 40+ жас – 10%
Дәрігерлер атап өткендей, бедеулік диагнозы қойылған және бір жыл бойы емделген, сондай-ақ оларда жатыр түтіктерінің абсолютті бітелуі, созылмалы инфекциялар немесе жатыр түтіктерін алу операциялары сияқты белгілері бар ерлі-зайыптылар ЭКҰ жасауға құқылы.
Сонымен қатар андрологтар көрсеткендей, ерлер факторымен байланысты проблемалар болса ЭКҰ процедурасын жасата алады. Эндокриндік факторлары бар және артық салмақ салдарынан овуляция болмаған әйелдер ЭКҰ жасата алады.
Репродуктолог Элвира Сарманова ЭКҰ процедурасы төңірегінде әлі де қате түсініктер бар екенін айтты.
«Ең жиі кездесетіні – ЭКҰ арқылы туған балалардың денсаулығында ақау бар, деген ой-пікір. Қосымша репродуктивті технологиялар дүниежүзінде 40 жылдан бері қолданылып келеді. Осы уақыт ішінде әлемде 100 мыңнан астам дені сау бала дүниеге келді. Бұл балалар медициналық ұйымдардың тұрақты бақылауында. Жүргізілген зерттеулердің ешқайсысы ЭКҰ арқылы туған балалар мен табиғи жолмен туған балалардың денсаулық жағдайының айырмашылығы бар екенін дәлелдей алмады», - деді Э. Сарманова.
Ал эмбриолог Мәдина Спанова танымал процедура – аналық жыныс жасушасын мұздату туралы айтты. Бұл репродуктивті технология биологиялық материалды сақтау үшін қолданылады.
«Уақыт өте келе әйелдерде аналық бездердің қоры таусылады, хромосомалық ауытқулардың ықтималдығы да артады. 35 жастан кейін аналық жыныс жасушасының ДНҚ құрылымы бұзылады. Бұл, мысалы, 10 эмбрионның екі немесе төрт эмбрионында хромосомалардың дұрыс жиынтығы болады. Сондай-ақ бала сүю жасын ұзарту және ана болуды денсаулыққа қауіп төндірмейтін қолайлы өмір кезеңіне қалдыру. Дәрігерлер науқастарға қатерлі ісікпен операциядан бұрын жыныс жасушасын мұздатуға кеңес беретін кездер болады. Яғни, химиотерапиядан бұрын аналық жыныс жасушасының жеткізілуін сақтау үшін», - деп бөлісті ол.
Айта кетейік, ЭКҰ процедурасын алу үшін алдымен тұрғылықты жері бойынша гинекологпен кеңесіп, тиісті жолдама алу керек. Бедеулік диагнозымен ғана квотаға қол жеткізу мүмкін.
