Баба рухына арнап ас берілді
Бәйгеқұм ауылдық округінде ХІХ ғасырда өмір сүрген әйгілі би, Бала би бабаға арнап ұрпақтары атынан ас берілді, - деп хабарлайды "Opennews.kz" ақпарат агенттігі.
Бәйгеқұм ауылындағы арнайы дайындалған алаңда мәдени-көпшілік шаралар өткізілді.
Бұл іс-шара қазақ халқының дәстүрі мен мәдениетіне сәйкес, тарихи немесе белгілі тұлғалардың, батырлар мен биелердің рухына тағзым ету, оларды еске алу мақсатында ұйымдастырылған. Шара барысында аудан әкімі Айтбай Жандарбеков сөз сөйлеп, Жетісу мен Сарарқадан, Шығыс пен Батыстан, Оңтүстік мен Сыр жағасынан келген қонақтарды және аудан тұрғындарына ризашылығын білдіріп, бабаларға етілген құрметтің бір көрінісі ретінде өткізіліп отырған осындай іс-шара сәттілік тіледі. Алаңға киіз үйлер мен шатырлар тігіліп, барша тұрғындар мен қонақтарға арнап ас берілді.
Қызылорда облысында өткен ас беру шарасына өңір тұрғындары мен арнайы қонақтар қатысты. Шара барысында халық қазақтың ас беру дәстүрін ұстанып, бабалардың рухына тағзым етіп, дұға жасады. Асқа қатысушылар арнайы дұға оқып, баба рухының тыныштығы үшін тағамдар мен құрмет көрсету рәсімдерін орындады.
Ас беру – қазақ халқының маңызды ұлттық дәстүрлерінің бірі. Ол адам дүниеден өткен соң, оның рухына арналған діни және дәстүрлі рәсім болып табылады. Бұл рәсім арқылы тірілер өткендердің рухына құрмет көрсетеді, олардың істеген жақсылығын еске алады және өздерінің олардан алған батасын алады. Ас беру кезінде моладан бастап, үлкен жиындар мен дастарқандарға дейінгі іс-шаралар өткізіледі.
Мұндай шаралар өткен тарихқа, мәдениетке және ата-бабаларға деген құрмет пен тағзымды білдіреді. Ас беру – халқымыздың рухани және мәдени өмірінің бөлігі, бұл ұрпақтар арасындағы байланысты нығайтуға көмектеседі.
Мұндай шаралар қоғамды біріктіруге, адамгершілік құндылықтарды дәріптеуге және халықты дәстүрлер мен рухани мұраларға баулуға ықпал етеді.
Ас беру, баба рухына тағзым ету, ұлттық дәстүрлерді сақтау арқылы ұрпақтар арасындағы байланысты нығайтып, ұлттық рухты көтеруге үлкен мән беріледі.
Сонымен қатар, баба рухына арнап құран бағышталып, «Жастар» театрының қойылымы және республикаға белгілі ақындардың қатысуымен ақындар айтысы, жазба ақындар мүшәйрасы, ұлттық спорт түрлерінен, оның ішінде қазақша күрестен палуандар сайысы өткізіліп, ат жарыс бәйге ұйымдастырылды.
Қазақ халқының дәстүрінде ас беру – үлкен мәні бар, салт-дәстүрге сай орындалатын маңызды рәсім. Ол тек қана марқұмның рухына тағзым ету ғана емес, сонымен қатар ұрпақтар арасындағы рухани байланысты сақтап, ата-бабаларға құрмет көрсету ретінде қарастырылады.
Ас беру кезінде арнайы дұғалар оқылып, марқұмның рухына арналып тілектер жасалады. Құран оқу, дұға ету, марқұмды еске алу қазақ халқының исламға дейінгі және кейінгі дәуірлерде қалыптасқан дәстүрлеріне негізделген. Сонымен қатар, асқа қатысушылар өзара баталарын беріп, әрбір адамның рухы үшін шын жүректен дұға етеді.
Ас беру тек қана марқұмның рухына арналып жасалмайды, сонымен қатар оны өткізген адамдардың бір-біріне құрмет көрсету дәстүріне айналады. Ал асқа қатысушылар арасында әңгімелер, естеліктер мен ұрпақтардың арасындағы қарым-қатынастар туралы әңгімелер жүреді. Мұндай шаралар адамдарды біріктіріп, қоғамдағы моральдық және рухани құндылықтарды нығайтуға ықпал етеді.
Ас беру кезінде тек марқұмның рухы ғана емес, оның отбасына да көңіл бөлінеді. Асқа келгендер жақындарына қайғырып, оларға қолдау көрсетеді. Осылайша, ас беру — тек қана діни рәсім ғана емес, сондай-ақ қоғамдағы адамдар арасындағы ынтымақтастықты, жанашырлықты арттыру мақсатында жүзеге асырылады.
Ас беру, әсіресе, ауылдық жерлерде үлкен жиынға айналуы мүмкін. Бұл шара халықты біріктіру, жақындарды және ауыл тұрғындарын ортақ мақсатқа жинау үшін өте маңызды. Аталған рәсімдер ұлттық бірлікті нығайтуда үлкен рөл атқарады.
Ас беру рәсімі қазақ халқының рухани байлығын, дәстүрлерін, адамдар арасындағы қарым-қатынасты сақтау мен дамытудағы маңызды элемент болып табылады. Ол тек қана марқұмға тағзым ету емес, сонымен қатар қоғамды біріктіріп, ұлттық құндылықтарды дәріптейтін үлкен әлеуметтік және мәдени іс-шара болып саналады.
