Ежелгі адамдардың өнерді қабылдауы
Қазіргі уақытта түрлі деструктивті діни ағымның (Хауариждер, Харижиттер, Карромиттер, Муртазалиттер, Уахабилер, Мадхалиттер, Суруриттер, Тәкфиршілер, Піршілер, Ихуандар, Деобандишылар, Таблиғшылар, Құраниттер және т.б. қайсыбірін айтайық тек еске түскенін жазып отырмыз, -деп хабарлайды "Opennews.kz" ақпарат агенттігі.
Бұл тек ислам дінінің атын жамылған ағымдар ғана) идеологиясымен санасы уланған кейбір әсіредіншілдердің қанша жерден өңешін жыртып "Домбыра тарту харам, өлең шайтанның әуені, би билеу күнә" дегенімен ол адамның әу бастағы жаратылысынан бері келе жатқан инстикт, шартты рефлекс десек те болады.
Музыка, би және ойын-сауық ежелгі адамдар өмірінің ажырамас бөлігі болды және адамзат тарихы мен мәдениетінде орасан зор із қалдырды. Музыка мен би сезімдерін білдіру, адамдар арасындағы қарым-қатынас пен араласу, демалыс пен ойын-сауық үшін қолданылған.
Ежелгі ойын-сауықтың бір мысалы - грек театры. Ежелгі Грецияда театр мәдениеттің маңызды бөлігі болды және трагедиялық және күлкілі спектакльдерді қосады. Әртістер бетперде мен киім киіп өнер көрсетті, ал музыка мен би спектакльдің ажырамас бөлігі болды. Грекияның музыкалық мәдениеті де дамыған, оның ішінде арфа, флейта және китара сияқты әртүрлі музыкалық аспаптарда ойнайтын оркестрлер мен хорлар болды.
Ежелгі Египетте музыка мен би діни рәсімдер мен мерекелерде қолданылған. Музыкалық шығармаларда арфа, флейта, барабан сияқты музыкалық аспаптар жиі қолданылды, ал билер әртүрлі құдайлар мен құдайлардың бейнесін көрсететін киімдерде орындалды.
Ежелгі Үндістанда музыка мен би діни мерекелер мен рәсімдердің бөлігі болды. Бхаратанатям, Катхакали сияқты классикалық үнді билері діни-философиялық идеяларды білдіру үшін, сондай-ақ тарихи эпизодтарды бейнелеу үшін пайдаланылды. Үндістандағы музыка да маңызды мәдени мәнге ие болды және жиі діни әндер мен мантралармен байланысты болды.
Қытайда музыка мен би империялық мәдениеттің бір бөлігі болды және империяның ұлылығы мен күшін көрсету үшін пайдаланылды. Айдаһар мен Феникс сияқты билер әсіресе әдемі болып саналды және әл-ауқат пен өркендеуді бейнелейді. Музыкалық шығармалар мен оркестрлерде гуцин және пипа сияқты музыкалық аспаптар жиі қолданылған.
Қазіргі Ирак жерінде орналасқан ежелгі Месопотамияда мерекелер мен рәсімдер кезінде ойын-сауық үшін музыка мен би қолданылған. Музыкалық шығармаларда люта, барабан сияқты музыкалық аспаптар жиі қолданылды, ал билер әртүрлі құдайлар мен құдайларды бейнелейтін киімдерде орындалды.
Уақыт өте келе ән, би, музыка әрбір ұлттың, халықтардың ажырамас мәдениетіне айналды.
А.Байқабылов
теолог
