Қант 1000 теңге: шенеуніктер күзге қарай бағаның көтерілетінін ескертті

Қазақстанда соңғы бірнеше айда қант бағасы айтарлықтай өсті. Ірі сауда желілері оларды 400-500 теңге аралығында ұстап тұр.

Бірақ қазақстандықтар наурыз айында сөрелерден тәтті тауарларды табу мүмкін емес деп шағымдана бастады, деп хабарлады Хабар 24 арнасы.

Жауапты органдардан бастап министрліктерге дейінгі мемлекеттік органдар кезек-кезек халықты тыныштандыруға тырысты. Алайда осы кезде өңірлерде бір адамға 2-3 келі ғана қант сатыла бастады.

Импорттың жоғары үлесі, логистикалық бағыттардың бұзылуы, жеткізудің кешігуі, шикізат бағасының өсуі. Жоғарыда айтылғандар көптеген факторлардың нәтижесі болып табылады. Ресейден үзілген жеткізілімнен бастап, ел ішіндегі қант өндірісін қолдауға дейін.

«Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасы Агроөнеркәсіптік кешен және тамақ өнеркәсібі департаментінің директоры Ербол Есенеев Қазақстанның стратегиялық міндеті – өз өндірісін ұлғайту екенін баса айтты.
Биыл Қазақстан антирекордты жаңартты – қант қызылшасының ең аз мөлшері – бар болғаны 12 мың тоннаға жуық егілді. Қалыптасқан жүйе, тиісті қолдау болмаса, диқандар егінді көбейтуге мүдделі емес. Оларға соя өсіру әлдеқайда тиімді және оңай. Бір сөзбен айтқанда, инвестиция қажет дейді Ұлттық палатада.

«Аталған дақылды өндіруге байланысты шаруалардың өзінде күрделі мәселелер бар. Суға қатысты маңызды мәселе, өйткені ол ылғал сүйгіш дақыл. Суаруды қажет ететін кезеңде бізде әдеттегідей су жеткіліксіз. Біз әлі 90% тұқымға тәуелдіміз. Қант қызылшасын өз бетінше іріктеу үшін біз күрделі жұмысты жолға қойған жоқпыз. Лайықты технологияларды қамтамасыз ете алмадық, өйткені бізде әлі күнге дейін суару қарабайыр. Міне, осы салаға жақсы инвестиция қажет»,-  дейді Ербол Есенеев.

Саланы қалай дамытуға болады?

«Атамекен» алдағы бес жылға саланы дамыту бағдарламасын қолға алуды ұсынып отыр. Ол бірнеше элементтерді қамтуы керек. Біріншісі ішкі нарықты қорғауға бағытталған. Бұл бағытта зауыттарды толық қуатында жүктеу үшін елімізде қант қызылшасын егу көлемін арттыру қажет. Ұлттық палатаның есебі бойынша, бұл үшін Алматы, Жамбыл және Түркістан облыстарының шаруаларына 104 мың гектардай жер қажет. 

Сондай-ақ шаруалар субсидиялар арқылы бұл процеске қатысуы керек, өйткені бұл дақылды өсіру көп шығынды талап етеді.

Өңірлерде қанттың келісінің ең төменгі бағасы Ақтөбеде 670 теңгеден. Одан кейін Алматы келеді: дүкендерде қант 700 теңгеден сатылуда. Оралдың сөрелерінде дәл осындай баға. Елордалық сатушылар келісінің бағасын 750 теңге деп белгіледі. Атырауда да. Петропавлда қант онсыз да қымбаттап кетті. Шымкент пен Қостанайда тәтті тағамдар 800 теңгеге жуықтаған. Қазақстанның азық-түлік өндірушілері бұл шек емес, күзге қарай елдегі қант килограммы мың теңгеге дейін көтерілуі мүмкін деген пікірде.

«Атамекен» Агроөнеркәсіптік кешен және тамақ өнеркәсібі басқармасы мұндай жағдайда дұрыс фруктозаны тұтынуда лайықты орын алатын өнімдерді өндіруге де назар аударған жөн дейді.