«Жайлы мектеп» жобасын жүзеге асырудың жауапкершілігі жоғары

15 шілде 2024, 11:22

2 521

Облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаевтың төрағалығымен өткен мәжілісте «Жайлы мектеп» ұлттық жобасын іске асыру барысы талқыланды, - деп хабарлайды "Opennews.kz" ақпарат агенттігі.

Аймақ басшысы Президент тапсырмасымен жүзеге асырылатын ұлттық жобаны мерзімінде аяқтаудың ерекше маңыздылығын атап өтті.

«Мектептерді сапалы етіп салып, дер уақытында аяқтау – бәрімізге ортақ абырой. Бұл білім ошақтарының пайдалануға берілуін халық асыға күтуде. Сол жағалаудағы 900 орындық, Арал қаласындағы және Жаңақорған кентіндегі 600 орындық мектептерді 1 қыркүйекке дейін оқушылар игілігіне беруіміз қажет. Қалған 7 мектепті қараша айына дейін салып бітіру – біздің басты міндетіміз», – деді Нұрлыбек Машбекұлы.

Жиында жауапты тұлғалар мен мердігер мекеме басшылары құрылыс барысын баяндады. Облыс әкімі барлық жұмыс бекітілген кестеге сай әрі сапалы жүргізілуі тиіс екенін ескертті.

Айта кетейік, «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы аясында облыста 12 300 орынға арналған 21 мектеп салу жоспарланған. Өткен жылы 6900 орындық 10 мектептің құрылысы басталса, биыл 5400 орындық 11 мектеп құрылысы басталады деп күтілуде. Қызылорда облысының әкімдігі мектептерге инфрақұрылым жеткізуге жергілікті бюджеттен 118,4 млн. теңге бөліп, жоба-сметалық құжаттары әзірленді. Сараптама қорытындысы алынды. Инфрақұрылым жүргізуге жергілікті бюджеттен 1,7 млрд. теңге бөлініп, 7 мектептің құрылыс-монтаж жұмыстары аяқталды.

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқына Жолдауында білім беру жүйесін одан әрі дамыту және мұғалімдерді қолдау мәселелеріне ерекше көңіл бөлу қажеттігін атаған еді. Артынша мемлекет басшысы үш ауысымды және апатты мектептердің тапшылығын шешу үшін «Жайлы мектеп» жаңа ұлттық жобасын қабылдауды тапсырды.

Сонымен қатар, жаңа мектептер ең заманауи құрал-жабдықтармен, қажетті оқу кабинеттерімен, спорт залдарымен жабдықталуы тиіс. Бастауыш және орта сыныптарды жеке асханалары, жуынатын бөлмелері, спорт залдары бар бөлек блоктарда оқыту ұсынылады.

Осылайша «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы шеңберінде биыл 217 мектептің құрылысы басталып кетті. Бүгінгі шолуымызда ұлттық жобаның не үшін қажет екендігіне, сонымен қатар қандай мәселелердің шешілетіндігіне тоқталамыз.

«ЖАЙЛЫ МЕКТЕП» ЖОБАСЫНЫҢ МАҢЫЗЫ

Елімізде қазіргі таңда 270 мың жаңа студенттік орын тапшы екені белгілі. Ал тиісті шаралар қолға алынбаса, 2026 жылға қарай студенттік орын тапшылығы 1 миллион межеден асады. Ұлттық жоба аясында апатты мектептерді, үш ауысымда оқытуды және тапшылықты жою үшін 401 жайлы мектеп салынатындығы айтылған. Сондай-ақ 2024 жылы 226, ал қалған 175 мектеп 2025 жылдың соңына дейін ашылады деп жоспарланып отыр. Бұл жайында баспасөзге берген сұқбатында Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісі төрағасының орынбасары, «АМАНАТ» партиясының депутаты Альберт Рау «Жайлы мектеп» ұлттық жобасының білім саласына ғана емес, экономика мен отандық өндірісті нығайтатыны туралы айтады.

«Өздеріңіз көріп отырғандай, елімізде студенттерді орынмен қамтамасыз ету жағдайы оңай емес. Сондықтан жобаны дереу жүзеге асыру керек, жағдайды түбегейлі өзгерту үшін батыл әрекет ету керек. Осылайша, біз сандық және сапалық көрсеткіштерді арттыра отырып, білім саласын жаңа деңгейге шығарамыз. Өйткені, мектептер елордада да, облыс орталықтарында да, қалалар мен аудандарда да салынады, сонда бұл барлық басқа мектептер тең болатын белгілі бір стандарт болады. Жобаны жоғары деңгейде жүзеге асыруды жеделдету мақсатында кадрлық әлеуеті мен тәжірибесіне сүйене отырып, оны жүзеге асыруды «Самұрық-Қазына Құрылыс» Ұлттық әл-ауқат қоры» АҚ-на тапсыру туралы шешім қабылданды. Сондай-ақ біз көптеген процедураларды, соның ішінде келісім-шарттарды жасауды жедел орындауға болатынын заңнамалық тұрғыдан бекіттік. Бұл өзін ақтады, өйткені барлық жұмыс аудан әкімдіктеріне берілсе, онда жиі орын алатындай жарыстар мен құрылыстардың тоқтау қаупі болуы мүмкін. Мұнда жобаны басқару болады, барлығын бір орталықтан анық байқауға болады. Бірақ екінші маңызды аспект бар. Кез келген елде қандай да бір ауқымды жобалар жүзеге асырылған кезде оның экономикаға, ұлттық бизнеске әсері болуы керек. Осы жерде 29 наурызда Парламент сессиясын ашқан ел Президентінің бюджеттік жобаларды бірінші кезекте жергілікті кәсіпкерлер жүзеге асыруы керек деген сөзін келтіргім келеді. «Атамекен» ҰКП және отандық бизнес бұл жобаны қазақстандық кәсіпорындардың әлеуетін іске асырудың тамаша мүмкіндігі деп санайды. Бұл құрылыс және өңдеу секторларының дамуына серпін беріп, жаңа жұмыс орындарын ашуға, өндірісті кеңейтуге және жаңғыртуға және мемлекеттік бюджетке төлем түсімдерін арттыруға мүмкіндік беруі тиіс», - дейді Альберт Рау.

ЖОБА ЖАЙЫНДАҒЫ СОҢҒЫ ЖАҢАЛЫҚ

Күні кеше Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 31 қазандағы қаулысымен білім беру саласындағы «Жайлы мектеп» ұлттық пилоттық жобасына өзгерістер мен толықтырулар енгізілді.

Атап айтқанда, жоба студенттік орындардың ағымдағы және болжамды тапшылығын жабу үшін 2026 жылға қарай қалалар мен ауылдық жерлерде кемінде 740 мың (екі ауысымдық оқытумен) жаңа студенттер орнын пайдалануға беруді көздейтін негізгі тапсырманы өзгертті.

Бұрын осындай 800 мектеп салу жоспарланған болатын.

Тиісінше, қолайлы жағдайлары бар жаңа мектептерді салуға және ашуға республикалық бюджеттен және Ұлттық қордан жұмсалатын шығындар қысқартылды.

Осылайша, қаржыландырудың жалпы сомасы 2 385 833 740 мың теңгені құрайды (бұрын 2 606 596 055 мың теңге бөлу жоспарланған), оның ішінде:

2023 жылы – 499 999 715 мың теңге (сома өзгеріссіз қалды);

2024 жылы – 976 394 636 мың теңге (бұрын жоспарланған 1 038 388 534 мың теңге);

2025 жылы – 909 439 389 мың теңге (бұрын жоспарланған 1 068 207 806 мың теңге).

Қарастырылған қаржыландыру көлемі мыналарға бөлінеді:

жаңа жайлы мектептер салу және ашу (жаңа оқушылар орындарын және технологиялық жабдықтарды енгізу) – 2 139 146 855 мың теңге;

жаңадан енгізілген мектептерді ұстауға – 246 686 885 мың теңге.

Орта білім беру объектісінің жобалық қуатына байланысты 2022 жылғы баға бойынша бір студенттік орынның жобалық-сметалық құжаттамасын әзірлеуге, құрылыс және технологиялық жарақтандыруға жұмсалатын шығындардың сметалық құны:

300 оқушыға – 8392 мың теңге;

600 оқушыға – 6817 мың теңге;

900 оқушыға – 5392 мың теңге;

1200 оқушыға – 4886 мың теңге;

1500 оқушыға – 4271 мың теңге;

2000 оқушыға – 4258 мың теңге;

2500 оқушыға – 3692 мың теңге.

Мектептерде бастауыш сыныптар үшін жеке блоктар, бөлек алаңдары бар асханасы бар бастауыш және орта мектептер үшін, спорт залдары (мектеп алды даярлық сыныптары мен 1-4 сыныптар үшін бөлек блоктарда, 5-11 сыныптар үшін, мектеп оқушыларының саны спорт залдары мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес есептеледі).

Сондай-ақ әр оқушыға жеке шкафтар мен жылжымалы трансформациялық үстелдер орнату жоспарлануда. Әр қабатта су ішетін фонтан бар.

Сондай-ақ мектептер заманауи жиһаздармен, құрал-жабдықтармен жабдықталғаны айтылады. Әрбір аудитория үшін техникалық оқу құралдарының ең аз жинағы (микрофон гарнитурасымен және веб-камерамен, интерактивті панельмен, MFPмен толықтырылған Интернетке қолжетімді дербес компьютер) анықталады.

Мектеп алаңында жасыл алаңдар, көлеңкелі шатырлы және шағын архитектуралық пішіндері бар тыныш демалыс алаңдары, көше коворкинг, тартымды жабыны бар көп функционалды аймақ, оның ішінде бастауыш мектеп блогының жанында орналасқан ашық ойындарға арналған алаңды орналастыру жоспарлануда. Атап айтқанда Абай облысы мектептері үшін, Ақмола, Ақтөбе, Батыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Павлодар, Солтүстік Қазақстан, Шығыс Қазақстан облыстары, Астана қаласы үшін (волейбол, баскетбол, қыста хоккей кортына айналу мүмкіндігі бар футбол, теннис корты, жүгіру жолы, кросс).

Ұлттық жобаны жүзеге асыру студенттік орын тапшылығын, үш ауысымдағы оқытуды және мектептегі оқыс оқиғаларды жояды, 2026 жылға қарай кемінде 740 мың жаңа студенттік орын (екі ауысымда) ашылады деп күтілуде.

Сонымен қатар, жоспарланып отыр:

- білім беру қызметтерінің сапасын арттыру, оның ішінде білім беру үдерісіне қатысушылардың жабдыққа, зертханаларға, интернетке қолжетімділігіндегі теңгерімсіздікті (өңірлер арасындағы, ауылдық елді мекендер мен қалалар арасындағы) жою, сондай-ақ қолайлы жағдайлар жасау арқылы;

- орта білім беру секторындағы негізгі капиталға инвестициялар 2025 жылы - 109% (2021 жылғы деңгеймен салыстырғанда нақты өсім %);

2026 жылға қарай орта білім беру объектілерін салу есебінен кемінде:

- 53,5 мың уақытша жұмыс орны;

- 41,7 мың тұрақты жұмыс орны ашылады.

Қаулы қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.

Тағы бір айта кетерлігі, мемлекеттік-жекешелік әріптестік және жан басына қаржыландыру құралдары арқылы ұлттық жобаларды іске асыруға бизнесті белсенді тартуды қамтамасыз ету жоспарланып отыр.

Атап айтқанда, жобада «Консорциум құру арқылы жобалық қуаттылығы кемінде 600 оқушы орыны бар орта білім беру ұйымдарында МЖӘ нысандарын салу» жаңа механизмі енгізіліп жатыр.

Ұлттық жобаның осы тетігін іске асыруға қатысатын жекеменшік орта білім беру ұйымдарының тізіміне енгізілген жеке инвестор (1-Инвестор) және білім беру ұйымы (2-Инвестор) консорциумға қатысушылар болып табылады.