ЖАЛАҒАШ АУДАНЫНДА ҚАУІПТІ УЧАСКЕЛЕРГЕ ЗЕРДЕЛЕУ ЖҰМЫСЫ ЖҮРГІЗІЛДІ
Жалағаш ауданы әкімінің орынбасары қорғаныс бөгеттеріне зерделеу жұмыстарын жүргізді, - деп хабарлайды "Opennews.kz" ақпарат агенттігі.
Жалағаш ауданы әкімінің орынбасары Ә.Байнахатов, аудандық төтенше жағдайлар бөлімінің бастығы Е.Назарқұлов, «ЖалағашСуШар» өндірістік учаскесінің басшысы А.Табынбаев Жалағаш ауданы аумағынан өтетін 84,5 шақырым Сырдария өзені және 96,5 шақырымды құрайтын қорғаныс бөгеттерінің жай-күйіне зерделеу жұмысын жүргізіп, алдағы атқарылатын жұмыстарды пысықтады. Сонымен қатар су басу қаупі бар аймақтарда орналасқан жеке қожалықтарға және ауыл тұрғындарына қауіпсіздік шараларын сақтау жөнінде түсіндірме жұмысын жүргізу де жалғасын тапты.
Қорғаныс бөгеттерінің жай-күйіне зерделеу жұмысы — табиғи және техногендік қауіптерден қорғау мақсатында құрылатын инженерлік құрылыстардың, атап айтқанда, су бөгеттері, су тасқынына қарсы бөгеттер, топырақ және сел қорғаныс құрылымдарының жағдайын тексеру мен бағалау жұмыстары. Бұл жұмыстардың негізгі мақсаты — бөгеттердің тиімділігін қамтамасыз ету, олардың қауіпсіздігін бағалау, ықтимал апаттық жағдайлардың алдын алу, сондай-ақ қайта қалпына келтіру немесе күшейту қажет болатын учаскелерді анықтау.
Қорғаныс бөгеттері өз міндетін орындау үшін бірнеше маңызды шарттар мен техникалық талаптарды орындауы керек, сондықтан оларды жүйелі түрде тексеру маңызды. Зерделеу жұмыстары бөгеттердің қауіпсіздік деңгейін арттыру және азаматтарды, шаруашылық объектілерін қорғау үшін жасалады.
Қорғаныс бөгеттерінің қауіпсіздігін бағалау: Қорғаныс құрылымдарының қызметі барысында уақыт өте келе олардың физикалық және механикалық қасиеттері өзгеруі мүмкін. Бұл өзгерістер су тасқыны, қардың еруі немесе топырақтың еруі сияқты сыртқы факторлармен байланысты болуы мүмкін. Сондықтан бөгеттердің жағдайын тұрақты түрде бақылап отыру маңызды.
Қорғаныс бөгеттерінің мүмкін апаттық жағдайларын болжау: Егер бөгет белгілі бір күйде ұзақ уақыт жұмыс істесе, оның құрылымында түрлі ақаулар мен зақымданулар болуы мүмкін. Мысалы, бөгеттің түсіп кетуі, сызаттар пайда болуы немесе су сіңуінің артуы — бұл қауіпті жағдайлар. Зерделеу жұмыстары осындай ақауларды уақытында анықтауға көмектеседі.
Қорғаныс құрылымдарын күшейту және қайта қалпына келтіру қажеттігін анықтау: Бөгеттердің қауіпсіздік деңгейін арттыру немесе қайта қалпына келтіру үшін инженерлік зерттеулер жүргізіледі. Бұл жұмыстар барысында бөгеттің құрылымындағы әлсіз тұстарды, шұңқырлар мен ақауларды табуға, сондай-ақ оларды жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін нақты ұсыныстар жасауға болады.
Табиғи және адам жасайтын апаттарға дайындық: Су тасқыны, жер сілкінісі, топырақ эрозиясы сияқты табиғи апаттарға дайындық үшін қорғаныс бөгеттерінің жағдайы міндетті түрде зерделенеді. Егер бөгет қажетті деңгейде қорғаныс қызметін қамтамасыз етпесе, алдын алу шаралары қабылданады.
Қорғаныс бөгеттерінің жай-күйін зерттеу жұмыстарын жүргізу үшін бірнеше әдіс пен техника қолданылады:
Визуалды тексеру: Қарапайым, бірақ тиімді әдіс болып табылады. Бөгеттің сыртқы келбетін тексеру арқылы оның негізгі бөліктеріндегі ақаулар мен зақымданулар анықталады. Бұл әдіс бөгеттің бетінде болатын сызаттар, шұңқырлар, шөгу, бөгет жақтарының құлауы сияқты ақауларды табуға көмектеседі.
Гидрологиялық зерттеулер: Су деңгейінің өзгеруін, ағымдағы судың жылдамдығы мен деңгейін бақылау. Бұл бөгетке түсетін жүктемені анықтауға, оның суға төзімділігін бағалауға мүмкіндік береді.
Құрылымдық зерттеулер: Бөгеттің ішкі құрылымын зерттеу арқылы оның беріктігі, топырақтың тығыздығы мен серпімділігі тексеріледі. Бұл жұмыстарға геофизикалық зерттеулер, арнайы сынамалар алу, тексеру т.б. кіреді.
Сейсмикалық зерттеулер: Егер бөгет сейсмикалық қауіпті аймақта орналасса, оның сейсмикалық тұрақтылығын тексеру қажет. Бұл жұмыстың нәтижелері бөгеттің сейсмикалық әсерлерге төзімділігін бағалауға мүмкіндік береді.
Су өткізгіштік зерттеулері: Бөгет арқылы су өту процесін бақылау және оның су өткізгіштік деңгейін анықтау. Бұл судың бөгет арқылы өтуі немесе бөгет ішіндегі су жинақталу мәселелерін болжауға көмектеседі.
Механикалық сынақтар мен үлгілер: Бөгет материалдарының беріктігін тексеру үшін сынақтар жүргізіледі. Бұл жұмыс конструкциялық материалдардың (мысалы, бетон, топырақ және т.б.) тұрақтылығын анықтауға мүмкіндік береді.
Геодезиялық зерттеулер: Бөгеттің құрылымында уақыт өте келе орын алатын өзгерістер мен деформацияларды бақылау үшін геодезиялық зерттеулер жүргізіледі. Бұл зерттеулер бөгеттегі қисаюлар мен шөгу көлемін анықтауға көмектеседі.
Қорғаныс бөгеттерінің жай-күйіне жүргізілетін зерделеу жұмыстары елдің экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз етуге және адам өмірін қорғауға ықпал етеді. Бұл жұмыстар бөгеттердің апаттық жағдайларға дайын болуын, олардың халықты қорғау функциясын орындауын қамтамасыз етеді. Әсіресе, су тасқыны мен селдің алдын алу мақсатында мұндай зерттеулер маңызды.
Бұдан бөлек, тиімді зерделеу жұмыстары арқылы мемлекеттік органдар мен құрылыс ұйымдары бөгеттердің қауіпсіздігін арттыру және ақауларды болдырмау шараларын уақтылы қабылдай алады.