Араб кәсіпкерлері қазақстандық екі су электр станциясын жекешелендіруі мүмкін
327
Қазіргі уақытта Өскемен және Шүлбі ГЭС-інің нақты нарықтық құнын бағалау жүргізілуде- деп хабарлайды Opennews.kz ақпарат агенттігі Stan.kz ақпарат агенттігіне сілтеме жасап.
Қазақстанда Өскемен және Шүлбі су электр станцияларын шетелдік инвесторлардың қолына беру туралы мәселе қарастырылуда.
Бұған дейін Қазақстан мен БАӘ үкіметтері басым салалардағы жобаларды дамыту үшін ұзақ мерзімді стратегиялық әріптестік құру туралы бірлескен декларацияға қол қойғаны белгілі болды.
"Тараптар Қазақстан Республикасының Үкіметі Абу-Даби инвесторлары мен Қазақстандық инвесторлар консорциумына "АЭС Шүлбі ГЭС" ЖШС мен "АЭС Өскемен ГЭС" ЖШС жарғылық капиталына қатысудың 100%-ға дейінгі мемлекеттік үлесін тікелей атаулы сатуды жүзеге асыруға ниетті екенін мойындайды", - делінген құжат тармақтарының бірінде.
Сәрсенбіде журналистер Энергетика бірінші вице-министрі Мұрат Жүребековтен осы Декларацияның егжей-тегжейін сұрады.
"Қазіргі уақытта Қаржы министрлігі Халықаралық консультантты тарта отырып, осы объектілерге, оның нақты нарықтық құнын бағалау жүріп жатыр. Осыдан кейін араб тарапымен келіссөздер жүргізілетін болады", - деді Жүребеков баспасөз мәслихатында.
"Инвесторлармен жекешелендірілуі мүмкін, дегенмен біз қазіргі уақытта барлық шарттарды талқылап жатырмыз. Бүгінде тәуелсіз халықаралық консультант осы объектілердің құны бойынша бағалау жүргізуде. Осы бағалау жүргізілгеннен кейін араб тарапымен келіссөздер басталады", - деді ол.
Вице-министр су электр станцияларының құнын бағалау жыл соңына дейін созылуы мүмкін деп болжады.
Бұған дейін Қазақстан Парламенті Мәжілісінің депутаты Сергей Решетников Үкіметтің Өскемен және Шүлбі ГЭС-ін жекешелендіру жоспарына наразылығын білдірген болатын. Қазір бұл нысандар толығымен мемлекетке тиесілі.
Ол станцияларды жеке меншікке беру мемлекет үшін тиімді болатынын атап өтті, өйткені бұл оларды ұстау, жөндеу және пайдалану шығындарын азайтады. Алайда, бұл ГЭС-тердің жұмысы мемлекеттік бюджетке ауыртпалық түсірмейді.
"2019 жылы Өскемен ГЭС-інің жалпы кірісі 1,8 миллиард теңгені құрады. Шүлбі ГЭС пайдасы – 1,2 миллиард теңге. Барлық күрделі шығындар мен ағымдағы шығындар өз қаражаты есебінен жүзеге асырылады, мемлекеттік инвестициялар тартылмады", - деді парламент мүшесі 2021 жылдың сәуірінде.
Шығыс Қазақстанда екі ГЭС-ті жекешелендіру қайғылы жағдайға әкелуі мүмкін, депутат Решетников атап өткендей, қалалардың тіршілігін қамтамасыз ету де, электр энергиясының бағасы да осы ірі ГЭС-тің жұмысына байланысты.
ГЭС-ті жекешелендіру жеке меншік иелерінің халыққа өздерінің тарифтік шарттарын белгілей алуына әкелуі мүмкін, деп депутат өз алаңдаушылығын білдірді.
Оның айтуынша,
Қазақстанның жеке меншік иелерінде осындай ірі ГЭС-терді басқару тәжірибесі жоқ.
"Бірақ ауылдық жерлердегі шағын су қоймаларындағы барлық гидроқұрылыстарды жеке меншікке берудің қайғылы тәжірибесі бар. 2010 жылдың наурыз айында Қызылағаш ауылында қайғылы оқиға орын алды. Бөгеттің жарылуы 45 адамның өмірін қиды, оның ішінде 15 бала", - деді Решетников.
Осыдан кейін мұндай құрылыстар мемлекет меншігіне қайтарылып, оларға қызмет көрсету үшін Арнайы мемлекеттік кәсіпорындар құрыла бастады, деп қорытындылады мәжілісмен.
