Қызылордада ішек ауруларына шалдығу республикалық орташа көрсеткіштен 3 есе жоғары
Қызылорда облысында маусым айында 21 адам қарбыздан уланып қалды. Бұл туралы Қызылорда облысы санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаментінен мәлімдеді, - деп хабарлайды «Opennews.kz» ақпарат агенттігі.
Тәтті және хош иісті қарбыз-бұл жазғы аптаптағы балалар мен ересектердің сүйікті дәмі. Қарбыз сергітеді және шөлді басады, ас қорыту жүйесін тітіркендірмейді, сондықтан оны денсаулыққа жағымсыз әсерлерсіз көп жеуге болады. Диетологтар қарбызды ең пайдалы тағамдарға жатқызады, алайда бұл қауіпті болуы мүмкін және қарбызбен улану жағдайлары да жиі айтылуда.
Жаздың алғашқы күндерінен бастап тұрғындар арасында мерзімінен ерте піскен бақша өнімдері мен жеміс-жидектен уланған науқастар саны күн санап артып келеді. Маусым айында облыстық жұқпалы аурулар ауруханасында мерзімінен ерте піскен бақша өнімдерінен жіті ішек инфекциясына шалдыққан 21 жағдай есепке алынған. Ал, Облыстық қоғамдық денсаулық сақтау департаментінің берген ақпаратына сүйенсек, жыл сайын облыс тұрғындары арасында жұқпалы жіті ішек аурулар аурушандық көрсеткіші орташа республикалық көрсеткіштен 2-3 есе жоғары деңгейде қалыптасқан.
"Көрсеқызарлықпен жегеннің соңы аурумен аяқталды. Мамандар бұл уақытта сауда сөрелерінде пайда болған қарбыздардың өте қауіпті екенін ескертеді. Бірақ оған құлақ асып жатқандар аз.", - дейді облыстық санитарлық-эпидемиологиялық департаментінің бөлім басшысы Меруерт Бидасова.
Қарбыз маусымы маусым, шілде айларында басталып, қыркүйекке дейін жалғасады. Улануға қатысты шілденің бірінші жартысында сатылатын ерте қарбыздар қауіпті, себебі - нитраттар. Нитратпен улану қарбыздан уланудың жалғыз себебі емес. Жазғы жылу жағдайындағы тәтті дымқыл целлюлоза бактериялардың, соның ішінде шіріктің өсуіне қолайлы орта болып табылады. Бактериялар қарбызға қабығының тұтастығы бұзылған кезде – қарбыз кесілгенде немесе жарылған кезде енеді. Бактериялармен ластанған қарбызды жеу жұқпалы улануға әкеледі.
Мамандардың айтуынша, сатып алу кезінде қарбыздың тұтастығына назар аударған жөн. Сондай-ақ ішкі бөлігін көру үшін кестірген де дұрыс емес. Гигиеналық талаптарды сақтаудың маңызды екенін ескертеді. Дәрінің күшімен емес, өз уақытымен піскен өнім шілденің соңында келеді.
"Бұл қарбыздың консистенциясы өте әлсіреген, соғылған деп те айтуға болады, жеуге жарамды жерлерінің көбіне зиян келтірілген. Яғни, адамның организміне көп мөлшерде нитрат түсіп, іш өту, бастың айналуы, құсу сияқты салдарға әкелуі мүмкін", -дейді сарапшы маман.
Сонымен, қарбыз уланудың екі түрін тудырады: нитрат және жұқпалы. Сапасыз қарбызды жеу мен уланудың алғашқы белгілерінің пайда болуы арасында 4-тен 6 сағатқа дейін уақыт кетеді. Бактериялық және нитратты уланудың ерте белгілері ұқсас: жүрек айну, құсу; асқазан және ішек коликасы; диарея; интоксикация: әлсіздік, бұлшықеттер мен буындардағы ауырсыну, бас ауруы, безгегі. Улану қаупін азайту үшін ерте қарбыздарды (шілде айының соңына дейін) және зақымдалған қарбызды сатып алмаңыз.
