Қызылордада Worldskills Kazakhstan чемпионаты басталды
Қызылордада Worldskills Kazakhstan чемпионаты басталды,- деп хабарлайды «Opennews.kz» ақпарат агенттігі.
Қызылордада жұмысшы мамандар арасындағы «Worldskills Kazakhstan 2023» кәсіби шеберлік чемпионатының өңірлік кезеңінің ашылу салтанаты өтті.
Чемпионаттың ашылу салтанатына облыстық білім басқармасының басшысы Мейрамбек Шермағанбет, облыстық білім сапасын қамтамасыз ету департаментінің директоры Ғалия Дәулетова мен облыстық кәсіпкерлер палатасының директоры Пірмұхаммед Сыздықов, облыстық қоғамдық даму басқармасының басшысы Алмасбек Есмаханов және «Talap» КЕ АҚ бас менеджері Гүлдана Әлсейтова қатысты.
Шарада басқарма басшысы облыстық чемпионаттың білікті кадр даярлау жолындағы маңыздылығын айтып, қатысушы студенттерге сәттілік тіледі. Сонымен қатар аталмыш чемпионаттың өткен жылғы жеңімпаздары Съездқызы Аружан мен Мәтен Нұрдәулет «Start» батырмасын басып, аймақтың бас ұстазымен бірге байқаудың кезекті кезеңін ресми түрде ашты.
Білікті кадрларды даярлауға, жаңа идеялар мен трендтер жасауға және кәсіби білім сапасы мен кәсіби шеберлік дағдыларын арттыруға мүмкіндік беретін облыстық бәсекеге өңіріміздегі барлық колледждерден 15 түрлі құзіреттілік бойынша 112 білім алушы қатысып, бақ сынайтын болады.
Айта кетейік, I орын алған өңірлік кезеңнің жеңімпаздары «WorldSkills Kazakhstan» республикалық кәсіби шеберлік чемпионатына жолдама алып, Астана қаласында бақ сынайтын болады.
Оған еліміздің барлық өңірлерінен 500-ден астам жас мамандар, WorldSkills өңірлік турларының жеңімпаздары қатысып жатыр. Олар 30 ресми құзырет бойынша сайысқа түседі. Олардың ішінде электрлік жұмыстар, бизнеске арналған IT шешімдер, веб-технологиялар, мобильді робототехника, мехатроника, прототиптеу және т.б. бар.
Дәстүрлі кәсіби шеберлік байқауының басталуына Оқу-ағарту вице-министрі Ғани Бейсембаев қатысты. Ол еліміздің түкпір-түкпірінен келген чемпионатқа қатысушыларға сәттілік тіледі, деп хабарлайды ortcom.kz.
«Баршаңызды жарыстың басталуымен құттықтаймын. Осыдан бірнеше жыл бұрын біз WorldsSkills қозғалысына қосылдық. Әлем чемпионатына қатысқан алғашқы жылы 50-орын иеленсек, бүгінгі күні 55 қатысушы елдің арасында үздік 15-тік қатарындамыз. Бұл - үлкен нәтиже. Қазіргі таңда Президентіміз Қасым-Жомарт Кемелұлының қолдауымен колледждерімізді жетілдіру, өндірістік кәсіптердің беделін арттыру, кәсіптік бағдар беру жұмыстары жүргізіліп жатыр. Ол үшін бұған дейін министр Асхат Аймағамбетов мәлімдегендей, колледждерге академиялық еркіндік берілді. Қазіргі күні жұмыс берушілер колледждермен белсенді түрде ынтымақтасып, студенттердің білім алуына атсалысып жатыр. Министрлік 2025 жылға дейін қажетті кәсіптер бойынша 100% тегін техникалық және кәсіптік білім беруді жоспарлап отыр», - деді вице-министр Ғани Бейсембаев өзінің құттықтау сөзінде.
«WorldSkills Kazakhstan 2022» республикалық чемпионаты 7-9 желтоқсан аралығында Астана қаласындағы «EXPO» халықаралық көрме орталығы мен колледждер алаңында өтеді. Байқауға қатысушылардың, колледждер мен жоғары оқу орындары студенттерінің, сондай-ақ кәсіпорындардың жас қызметкерлерінің жұмысын 500-ден астам сарапшы бағалайды.
Жоспар бойынша чемпионатқа мектеп оқушылары, колледждер мен жоғары оқу орындарының студенттері, мемлекеттік органдардың, әлеуметтік серіктестіктердің өкілдері, кәсіпорын қызметкерлері мен техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының оқытушылары қатысады.
WorldSkills халықаралық қозғалысы жұмысшы мамандықтарының беделін арттыруға және танымал етуге бағытталғанын, сондай-ақ білікті кадрларды даярлауда жаңа тенденцияларды туғызатынын атап өткен жөн. Оған әлемнің 60-тан астам елі қатысады. Қазақстан WorldSkills International (WSI), WorldSkills Europe (WSE) және WorldSkills Asia-ның (WSA) толыққанды мүшесі. 2021 жылы Еуропа чемпионатында алғаш рет қазақстандық Дина Афанасьева «Веб-әзірлеу» құзыреттілігі бойынша қола медаль жеңіп алды.
WorldSkills Kazakhstan-2023 өңірлік кәсіби шеберлік чемпионаттары биыл наурыздың 27 мен сәуір айының 28-і аралығында өтеді. Конкурсқа қатысатын үш мыңнан аса студент пен бес мыңнан астам оқушы 30 құзырет бойынша жарысады. Оның ішінде кірпіш қалау, құрылыс және сылақ жұмыстары, сантехника және жылыту, әрлеу жұмыстары, бизнеске арналған IT-шешімдер, ЧПУ станоктарымен темір кесу, CAD инженерлік графикасын пайдалану т.с.с жұмыстар көрсетеді.
Бірқатар өңірлерде чемпионат келесі 5 бағытты қамтиды. Мектепке дейінгі ұйымдардың тәрбиеленушілері мен бастауыш сынып оқушылары үшін «BabySkills», облыс мектептерінің оқушылары үшін «JuniorSkills», ерекше білім беру қажеттіліктері бар адамдар үшін «Abilympics», аграрлық колледж студенттері үшін «AgroSkills» бағыты.
Сарапшылар қатарында тәжірибелі өндірістік оқыту шеберлері, педагогтер мен жұмыс берушілер болады.
Өңірлік конкурстың жеңімпаздары биыл маусым айында өтетін WorldSkills Kazakhstan — 2023 республикалық кәсіби шеберлік конкурсына қатысады. Халықаралық чемпионат Польшада 2023 жылдың қыркүйегінде өтеді.
WorldSkills Kazakhstan ұлттық чемпионаты жыл сайын өткізіледі. WorldSkills Kazakhstan жобасының талаптарына сәйкес келетін әрбір колледж оқушысы, жоо студенті немесе жас маман еліміздің ең ірі “жұмысшы қолдар олимпиадасында” өз біліктілігін көрсету мүмкіндігіне ие бола алады.
WorldSkills Kazakhstan ұлттық чемпионаты жыл сайын өткізіледі. WorldSkills Kazakhstan жобасының талаптарына сәйкес келетін әрбір колледж оқушысы, жоо студенті немесе жас маман еліміздің ең ірі “жұмысшы қолдар олимпиадасында” өз біліктілігін көрсету мүмкіндігіне ие бола алады.
WorldSkills чемпионаты – тігін өндірісі саласын сапалы дамытудың негізгі аспектісі
WorldSkills чемпионаты бүгінде техникалық және кәсіптік білім беретін мекемелер арасында жыл сайын өткізілетін, жұмысшы мамандықтарының әуелетін арттыруға зор ықпал ететін бірден-бір сайыстардың бірі.
WorldSkills International (WSI) - халықаралық коммерциялық емес бірлестік, оның мақсаты бүкіл әлемдегі кәсіби дайындық пен біліктіліктің мәртебесі мен стандарттарын көтеру, бүкіл әлем бойынша халықаралық конкурстар арқылы жұмысшы кәсіптерін танымал ету. Ол 1953 жылы құрылды [1], [2], [3]. Бүгінгі таңда ұйымның қызметіне 80 ел қатысады.
WSI өз миссиясын жұмысшы мамандықтарға аударуға және жоғары кәсіби стандарттарды дамытуға жағдай жасауға шақырады [4]. Оның негізгі қызметі - 22 жасқа дейінгі жастар үшін әр түрлі деңгейдегі кәсіби жарыстарды ұйымдастыру және өткізу. WorldSkills жұмысшылардың әлем чемпионаты екі жылда бір өткізіліп тұрады, оны «Жұмысшылардың олимпиадасы» деп те атайды. Бұл қазіргі уақытта ең үлкен жарыс [5].
1947 жылы Испанияда алғашқы ұлттық кәсіптік білім беру сайысы өтті. Бұл жұмысшы мамандықтарының танымалдылығын арттыруға және кәсіптік білім берудің тиімді жүйесін құруға ықпал етуге шақырылды, өйткені Азаматтық соғыстан кейін елімізде білікті жұмысшылар тапшылығы байқалды. Бұл идеяның авторы испандық жастар ұйымының бас директоры Хосе Антонио Элола Оласо болды.
Бұл бастаманы алғашқылардың бірі болып Португалия қолдады. Нәтижесінде, 1950 жылы алғашқы халықаралық Пиренейлік жарыстар өтті, оған екі елдің 12 өкілі қатысты. Үш жылдан кейін Германия, Ұлыбритания, Франция, Марокко және Швейцария бәсекелестері қосылды. Осылайша, 1953 жылы кәсіби шеберлік сайыстарын өткізетін ұйым - Халықаралық кәсіптік білім беру ұйымы (IVTO) құрылды.
Испаниядан тыс жерде алғаш рет жарыстар 1958 жылы Брюссельде Дүниежүзілік көрме аясында өтті, ал 1970 жылы олар әлемнің басқа бөлігінде - Токиода алғаш рет өтті. 2000 жылдардың басында IVTO өзінің атауы мен символизмін өзгертті, содан бері WorldSkills International атауымен жұмыс істейді. Бүгінгі таңда WSI қамқорлығымен көптеген іс-шаралар өткізілуде, соның ішінде облыстық және республикалық жарыстар, континентальдық чемпионаттар және екі жылда бір рет әлем чемпионаты [6].
Бәсекелестік бағыттары
WorldSkills чемпионатының құрамына алты негізгі бағытқа бөлінген 45 кәсіби құзырет кіреді [7].
- Әуе көлігі қызметі;
- Құрылыс технологиясы:
Архитектуралық тас өндірісі, кірпіш шығарушы, жиһаз өндірісі, ағаш ұстасы, электрик, ағаш ұстасы, көгалдандыру, үй сырлаушы, сылақшы, сантехника және жылыту, тоңазытқыш жабдықтары мен ауа баптау жүйелері, плиткалар
- Шығармашылық және дизайн:
Сән дизайны, флористика, графикалық дизайн, зергер, дүкен, ішкі дизайн, дыбыстық инженерия;
- Ақпараттық және коммуникациялық технологиялар:
Ақпараттық кабельдік желілер, IT-желілерді басқару, IT-бизнес шешімдері, Полиграфия, веб-дизайн, өмірлік циклды басқару;
- Өндіріс және инженерлік технологиялар:
CNC станоктарында фрезерлік станок, CNC станоктары бойынша тернер, Металл конструкциялар өндірісі, Электроника, Өндірістегі автоматтандырылған басқару жүйелері, Өнімдерді өнеркәсіптік жинау, Графикалық CAD дизайны, Мехатроника, Мобильді робототехника [8], Пластмассадан бұйымдар жасау, Полимеханика / Автоматтандыру, прототиптеу, металды өңдеу технологиясы, дәнекерлеу
- Қызмет көрсету мамандары:
Косметология, кондитер, аспаз, шаштараз, әлеуметтік қызметкер, даяшы
- Құтқару жұмыстары;
- Азаматтық көлік қызметі:
Ұшақтарға техникалық қызмет көрсету, денені жөндеу, авто механика, автомобиль бояуы
Робототехника саласындағы жарыстар R арнайы платформасының көмегімен өткізіледі.
Тігін өндірісі және киімдерді үлгілеу мамандығы бойынша «Сән технологиясы» құзіреттілік орталығы құрылған. Оның құрамына 30 шақты колледждер енеді. Құзіреттілік орталық – Түркістан көпсалалы, қолөнер колледжі. Құзіреттілік орталығының облыстық жоспарына сәйкес жыл бойына атқарылатын іс-шаралар мен сайыстар ұйымдастырылады. Осы сайыстардың ішінде ең атаулысы - оқушылар мен студенттер арасында өткізілетін WorldSkills чемпионаттары.
WorldSkills чемпионаттарын өткізудің:
Мақсаты:
- WorldSkills чемпионатына қатысуға аймақтық бәсекеге қабілетті командалар мен ұлттық құрамаға кандидаттардың дайындық инфрақұрылымын қалыптастыру;
- Білім беру ұйымдарындағы оқытушылар мен өндірістік оқу шеберлері арасында сарапшылар қауымдастығын қалыптастыру және облыстың кәсіпорын өкілдерін WorldSkills талаптарына сәйкес оқыту;
- Облыстың кәсіби білім беру жүйесін WorldSkills стандарты деңгейінде және жұмыс берушілердің талаптары бойынша дамытуда инновациялық шарттарды жүзеге асыру;
- «Тігін өндірісі және киімдерді үлгілеу» мамандығы бойынша WorldSkills деңгейіне сәйкес мамандар мен кәсіби мамандарды анықтау мен дайындауда кәсіби мамандар мен сарапшылардың өзара әрекеттесу аумағында дамуына көмектесу.
Міндеттері:
- «Сән технологиясы» құзыреттігі бойынша WorldSkills және WorldSkills International чемпионаттарына қатысуға бәсекеге қабілетті аймақтық командалар мен қатысушыларды дайындау;
- Облыстың құрама және WorldSkills ұлттық командаларына резервті, кандидаттарды дайындауды қамтамасыз ету;
- Кәсіби бағдар мен сүйемелдеу, кәсіби өзін-өзі анықтау шеңберінде қызмет көрсету;
- WorldSkills халықаралық стандарттарына бағытталған кәсіби кадрларды даярлау, WorldSkills-қа дайындық іс-шараларын және т.б. өткізу;
- «Сән технологиясы» құзыреттігі бойынша WorldSkills және WorldSkills International чемпионаттарына қатысушыларды дайындауда материалдық-техникалық базаны тиімді пайдалану және модернизациялау;
- «Сән технологиясы» құзыреттігі бойынша WorldSkills стандарттарына сәйкес кәсіби мамандарды дайындауда әдістемелік базаны құру;
- облыс төңірегінде жұмысшы мамандықтардың мәртебесін көтеру.
Күтілетін нәтижелер:
- адам тұлғасын пропорцияларға бөліп салу жолдарын толық меңгереді;
- салынған экиздерді түрлі бояуларды (акварель, гуашь) қолдана отырып дұрыс бояй алады, көлеңкелер мен түйіндік өңдеулерді дұрыс көрсете алады;
- манекенге контруктивті белдеулерді дұрыс орналастыра алады;
- түйреу әдістері принциптерін меңгере алады;
- типтік өлшемдермен жұмыс жасай алады, лекалдарды алу және оларды модельдеу жұмыстарын орындайды;
- технологиялық бірізділікті сақтай отырып бұйымды өңдей алады;
- WorldSkills стандарттарына сәйкес іс-әрекеттерге машықтанады.
WorldSkills чемпионатының тапсырмалары жыл сайын өзгеріп отырады, оның мақсаты оқушының дайындығын жан-жақты ету, асқан шеберлікке баулу. Биылғы 2019-2020 оқу жылындағы чемпионат тапсырмалары төмендегідей:
Конкурстық тапсырма 4 модульден тұрады:
1. Эскиз салу
2. Макеттеу
3. Моделдеу және лекалдарды жасау
4. Көйлек тігу
Конкурсант жасай білуі керек:
Бірнеше тапсырмадан көпшілік алдында таңдалған тақырып бойынша көйлектердің графикалық эскиздерін жасай білуі (эскизде 3 түйіндік өңделу көрсетіледі);
Манекенде драпировканы (наколканы) жасап көрсетуді;
Негізгі сызбада модельдеу, лекалдарды дайындау және матаға жайып салу, матадан көйлек пішінділерін қиып алып оны тігуді;
Түрлі өндірістік жабдықтарды тиімді қолдануды;
Үтіктеу және сәндеу жұмыстарын.
1-МОДУЛЬ: Эскиз салу (Максимальді уақыт 1,5 сағат)
Модуль басында компетенция менеджері конкурсанттарға маталар үлгісін көрсетеді. Тақырып, фасон және стилі 2 көйлектен тұратын эскиз элементтері (коллекция) кездейсоқ таңдау әдісімен таңдалады.
Конкурсанттар екі эскизді ақ-қара график бойынша салады. Эскиз алдыңғы-артқы көрініс арқылы эскиз жасалады. Эскиздерде 3 түйіндік өңделу көрсетіледі.
Бірнеше тапсырмадан көпшілік алдында таңдалған тақырып бойынша көйлектердің графикалық эскиздерін жасай білуі (эскизде 3 түйіндік өңделу көрсетіледі);
Кездейсоқ таңдау әдісі кезінде келесі элементтер ұсынылады:
Тақырып – офистік НЕМЕСЕ салтанаттық;
Жаға- тік НЕМЕСЕ шәлі типті
Жең – қондырмалы НЕМЕСЕ реглан
Қалта- жапсырмалы НЕМЕСЕ тіліктегі
Сызық-симметрия НЕМЕСЕ асимметрия
Сәндік тігіс - қатпар НЕМЕСЕ бүрме
Муляждау деп аталатын 2-модуль тапсырмасы ағылшын тілінде берілді. Өйткені оқушы әлемдәк дәрежедегі айыстарға қатысуы үшін кәсіптік ағылшын тілі пәнін де жетік меңгеруі тиіс. Жұмысты орындау үшін 1,5 сағат уақыт беріледі.
3-Модуль: модельдеу мен лекалдарды жайып салу (Максимальді уақыт 3 сағат)
Менеджер модуль басталмас бұрын компетенция менеджері 44-размерлі базистік сызбаның лекалдарын таратады. (алдыңғыц бой, артқы бой, жең)
Конкурсанттар 1-модульде салған көйлектер эскизінің біреуін таңдап, конструкциясын астармен жасайды. Көйлек үзындығы 100-110 см.
Лекалдар жинағы келесі талаптарға сай болуы керек:
-1-модульдегі техникалық суретке сәйкес келуі;
-эстетикалық сыртқы көрінісінің болуы, маркировка жазулары түсінікті оқылатындай болуы;
-негізгі жіп бағдарының, тігіске қосымшалардың, бақылау белгілерінің болуы;
Дайын лекалдарды пайдаланып конкурсанттар матаға лекалдарды жайып салуды орындайды. Лекалдарды инемен бекітеді, бірақ матаны қимай тұрып бағалау үшін эксперттерге көрсету керек.
Жайып салу келесі талаптарға сай болуы керек:
- Лекалдардың техникалық шарттарына сәйкес келуі;
- Матаны үнемді пайлалану.
Қиып біткен соң конкурсанттар лекалдарды және пішіндіні бағалау үшін сарапшыға көрсетеді. Астар лекалдары бағаланбайды.
ТжКБ мекемелерінің оқу үдерісіне WorldSkills стандарттарын ендіру қазіргі таңда уақыт күттірмес қажеттілік болып табылады. Қазақстандағы WorldSkills чемпионатының ұлттық операторы болып табылатын “Кәсіпқор”
Холдингі” КЕАК ұсынған WorldSkills стандарттары мазмұнында құзыреттілікке ие әр бір маманның игеруі тиіс білім, білік, дағдылар тізімі пайыздық мөлшерде қарастырылған. Ұсынылған стандарттар жұмыс оқу жоспарын жасағанда, практикалық тапсырмалар мен оларды бақылау жұмыстарында ескерумен қатар, өңірлік, Ұлттық чемпионатқа студенттерді дайындағанда да есепке алуынуы тиіс.
WorldSkills чемпионаты – елдің жеңіл өнеркәсібін дамытуға атсалысатын, сондай-ақ оқушылар мен студенттердің бойында – шапшаңдық, ұқыптылық, мұқияттылылық пен логикалық қасиеттерді бойына сіңіруге ықпал ететін бірден-бір әлемдік деңгейдегі сайыс.