«Аңсаған сәби»: Былтыр Қызылорда облысында 86 сәби дүниеге келді
«Аңсаған сәби» бағдарламасының арқасында 2023 жылы Қызылорда облысында 86 сәби дүниеге келді. Бұл жоба МӘМС аясында қаржыландырылады, - деп хабарлайды "Opennews.kz" ақпарат агенттігі.
Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының Қызылорда облысы бойынша филиалында ЭКҰ-ға кімдер қатыса алады және оған жолдаманы қалай алады, қайда өтуге болады деген сынды сұрақтарға жауап берді.
Облыстық филиалының директоры Бақыт Исмаханбетовтың айтуынша, Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры 2018 жылдан бастап тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде ЭКҰ бағдарламаларын қаржыландыруды жүргізеді. ЭКҰ-ға жолдама алу үшін тіркелген жері бойынша емханаға жүгіну қажет. Мамандар пациентті бедеулігі бар диспансерлік пациенттердің электрондық тіркеліміне қосады және бірқатар тексерулер тағайындайды. 12 ай ішінде емхананың бейінді маманның қорытындысы негізінде пациенттің құжаттарын жоғары технологиялық медициналық қызметтер жөніндегі жергілікті комиссияға жібереді. Оң шешім қабылданған жағдайда, әйел «Емдеуге жатқызу бюросы» порталында тіркеліп, рәсімге дайындала бастайды. Пациент экстракорпоралдық ұрықтандыру үшін клиниканы өз бетінше таңдауға құқылы. Жеткізушілер тізімімен Қор сайтында танысуға болады.
ЭКҰ кімдерге арналған?
Процедура терапевтік жолмен емдеуге келмейтін бедеулік диагнозы қойылғандарға арналған. ЭКО-ға отбасылық жұптар да, жеке адам да қатыса алады. Міндетті түрде үміткердің ерікті жазбаша келісімі болуы керек.
Қазақстан азаматы болуы және денсаулық сақтау министрлігі белгілеген медициналық параметрлерге сәйкес келуі қажет – бұл репродуктивті жас (18-ден 42 жасқа дейін), қалыпты соматикалық және эндокриндік мәртебе, жоғары фолликулярлық резерв.
МӘМС бойынша ЭКҰ процедурасынан жылына бір рет тегін өтуге болады. Талпынысы сәтсіз аяқталған жағдайда қайтадан кезекке тұра алады.
Қандай жағдайда квота берілмеуі мүмкін?
Науқасқа ұрықтандырудан бас тарту бірнеше жағдайда әсер етуі мүмкін: жатырдың туа біткен немесе жүре біткен ауытқулары, соматикалық және психикалық бұзылулар, аналық без ісіктері, жедел қабыну және кез-келген локализацияның онкологиясы.
Бақыт Исмаханбетовтың ақпараты бойынша, ЭКҰ жүргізу қағидалары және ілеспе іс-шаралар туралы толық ақпарат Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 15 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-272/2020 «Қосалқы репродуктивтік әдістер мен технологияларды жүргізу қағидалары мен шарттарын бекіту туралы» бұйрығында жарияланды.
Қызылорда облысында «Аңсаған сәби» бағдарламасы аясында ЭКҰ-ға кезекте 750 әйел тұр. Пациенттердің құжаттарын қабылдауды облыстық денсаулық сақтау басқармасы жүргізеді. Өткен жылы өңірде 274 квота игерілді, экстракорпоральды ұрықтандыру кезінде 86 бала дүниеге келді. Жүктілік кезінде тағы 51 әйел.
Биыл облыста аталмыш бағдарлама бойынша мұқтаж отбасыларға 270 квота бөлінді.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Үкіметке 2021 жылдан бастап «Аңсаған сәби» арнайы бағдарламасын іске қосуды тапсырған болатын. Осы орайда, экстракорпоральды ұрықтандыруға бөлінетін квотаның саны 7 мыңға дейін артқан. Осылайша, мыңдаған отбасы бала сүю бақытына ие болуда. Бүгінгі күнге дейін еліміздегі демографиялық ахуалды жақсарту мақсатында «Аңсаған сәби» арнаулы бағдарламасы бойынша бірқатар игі істер жалғасын табуда. Жалпы аталмыш бағдарлама мақсаты – қосалқы репродуктивті технологиялардың көмегімен отбасылық-демографиялық мәселелерді шешуге жәрдемдесу. Осы орайда «Экстракорпоральды ұрықтандыру» бағдарламасымен өткен жылы квота саны 7 мыңға дейін көбейтілді.
Жамбыл облысына оның 401-і бөлінген. Облыста «Аңсаған сәби» бағдарламасы іске асырылғалы 63 бала дүниеге келген. Ағымдағы жылдың бірінші жартыжылдығында 330 квота игерілді. 58 ана жүкті болған. Қазір өңірде бедеулігі бар науқастар үшін квоталарды бөлу жөніндегі комиссия құрылып, жұмыс істеуде. Барлық аудандар мен қалалық емханаларға бүл бағыттағы тиісті мамандар тағайындалып, қосалқы репродуктивтік технологиялар қызметін көрсетуге қатысатын медициналық ұйымдар анықталған.
Бағдарламаға кімдер қатыса алады?
"Аңсаған сәби" бағдарламасы бедеулік диагнозы қойылған пациенттерге арналған. Оған отбасылық жұптар да, жеке адамдар да қатыса алады. Қазақстанның азаматы болуға тиіс және денсаулық сақтау министрлігі белгілеген медициналық талаптарға сәйкес келуі керек. Сондай-ақ, бағдарламаға қатысатын адам міндетті түрде ерікті түрде жазбаша келісім береді. Олар:
- репродуктивті жас – 18-ден 49 жасқа дейін;
- қалыпты соматикалық және эндокриндік көрсеткіштер;
- жоғары фолликулярлық резерв.
Алайда мамандар үміткерді медициналық тексерістен өткізгеннен кейін экстракорпоральды ұрықтандырудан бас тартуы да мүмкін. Ондай бірнеше мәселе ескеріледі.
- жатырдың туа біткен немесе жүре біткен ауытқулары;
- соматикалық және психикалық бұзылулар;
- аналық без ісіктері, жедел қабыну және кез-келген локализация онкологиясы;
- денедегі қатерлі өскіндер;
ЭКО-ға жолдама қалай беріледі
"Аңсаған сәби" бағдарламасы аясында ЭКО-ға жолдама алу үшін алдымен тіркелген жері бойынша емханаға бару міндетті. Сол жерде үміткерді бедеулігі бар диспансерлік пациенттердің электрондық тізіміне қосады. Одан кейін тексерістен өтеді. 12 айдың ішінде емхана бейінді маманның қорытындысы негізінде пациенттің құжаттарын жоғары технологиялық медициналық қызметтер жөніндегі жергілікті комиссияға жібереді. Комиссия оң шешім шығарған жағдайда әйелді "Емдеуге жатқызу бюросы" порталына тіркеп, емшараға дайындық басталады. Пациент экстракорпоралды ұрықтандыру клиникасын өзі таңдайды. "Аңсаған сәби" бағдарламасы бойынша экстракорпоральды ұрықтандыру процедурасы жылына бір рет тегін жасалады.