Қызылордада «Бірқазан» көлі аяқ асты «жер теліміне» айналып отыр

7 қыркүйек 2022, 17:18

3 061

Қызылорда қаласына қарасты Белкөл кентіндегі «Бірқазан» көлі ауыл шаруашылық мекеніне айналды, - деп хабарлайды Opennews.kz ақпарат агенттігі.

Бүгінде әлеуметтік желіде көпшіліктің қызу талқылауына түскен Бірқазан көлі. Қызылорда облысының оңтүстігінде орналасқан көл мен көл астындағы жердің де екі бірдей иесі бар деген ақпарат кеңінен тарауда. Бұл жөнінде заң кеңесшісі Әділбек Жиенбаев өзінің Facebook парақшасында жариялаған болатын.
Облыс орталығының оңтүстігінде орналасқан бұл көлді қызылордалықтар көп біледі. Себебі жазғы демалыс пен балық аулаушылар, тіпті ауыл тұрғындары да кеңінен пайдаланатын көл бүгінде жеке шаруа иелігіне кеткендігі қаншалықты рас?

«Көлдің иесі бөлек, көл асты жер иесі бір бөлек. Оны қалай түсінерімді білмей әлек болып, тиісті мекемелерге сауал жолдап отырмыз. Бұл мәселе бойынша тіпті қалалық мәслихат депутаты Ерлан Мұсаевта белсенділік танытуда. Кадастрлық нөмері берілген көлдің орнына берілген жерді біздің әкімдікке қарасты «Қызылорда қалалық жер қатынастары бөлімі» тарапынан берілген. Бұл қаншалықты заңды? Сонда ол жердің үстінде көл бар екендігі ескерілмегені қалай?»,- дейді заң кеңесшісі Әділбек Жиенбаев.

Расында өлшемі бойынша айтарлықтай үлкен көлді жауапты мамандардың көрмегені, тіпті картаға енбегендігі жайында хабардар болдық. Балығы басты байлығына айналған көлдің тағдыры не болмақ?

«Бізге шағым келіп түсті. Алдағы уақытта тиісті шара көріліп, көлдің орнындағы 85 г.а. жердің орны басқа аймаққа ауыстырылуы жөнінде «Бірқазан» ЖШС басшысына ұсынылған болатын. 2006 жылы аталмыш ЖШС құзіреттілігіне беріліп, 2012 жылы мерзімі ұзартылды. Алайда, екінші тарап келісім беріп отыр. Осы мәселе бойынша жұмыстар жүргізілуде. Ал, көлдің басқа меншік иесіне жалға берілуіне жауапты «Қызылорда облысының табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасының» құзырына жатады», - дейді «Қызылорда қалалық жер қатынастары бөлімі» КММ маманы Ерлан Сағынбаев.

Ал, сол аймақта кәсібін дөңгелетіп отырған жандардың айтуынша, көлге келген балықшыларды бір емес бірнеше кәсіпкерлер қуып жібереді. Себебі көл жеке адамның қадағалауында-мыс.

«Қазіргі таңда Бірқазан көлінің ұзақ мерзімді жалға алынғанын және келген барлық балықшылар оған құрмет көрсетуге міндетті екенін мәлімдейді. Қазір учаскенің бүкіл периметрі бойынша қоршау салу жұмыстары жүргізілуде, енді қалаған көлге жету үшін барлығы көлдің «иесінен» рұқсат сұрауы керек.»,- дейді заң кеңесшісі.

Сонымен, мемлекеттік жер кадастры деректер базасына сәйкес, Бірқазан көлі кенеттен жер учаскесіне айналған. Яғни, көлдің өзі картада бар, бірақ дәл көл аумағында кадастрлық нөмірі 10-156-085-233 жер телімі ретінде берілген. Бқл қаншалықты заңды екенін құзырлы органдар айналысып, нақты шешімін бере жатар.

«Біздің түсінбегеніміз неге көлдің орнына? Көл ешқайда кеткен жоқ, құрғаған жоқ, жер астына кеткен жоқ қой. Бүтін бір көлді жер теліміне қалай тіркеуге болады?! Алайда, Жер кадастры бойынша бұл мүлде көл емес, ... ауылшаруашылық жер екен», - дейді кәсіпкер Ержан Базарбайұлы.

Ол жерде жер телімі жоқ, бірақ барлық географиялық карталарда көрсетілген бұрыннан көл бар екенін қалай көрмеді? Қызық, жергілікті комитет мамандары «жерді» қалай өлшеген?
Заңға сәйкес, су қоры жерлерін ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерге беру үшін жер комиссиясының қорытындысы қажет, оның негізінде әкімдіктің қаулысы шығарылады. Бірақ мұндай реттеу жоқ деген кәсіпкерлер ақиқатқа қол жеткізуді басты мақсат етіп отыр.
Ал көлді жалға пайдалану құқығы да басқа кәсіпкерге берілгендігі де жасырын емес. Суы ағып жатқан үлкен көлді ешкім тез арада жер теліміне айналдыра алмайтындығы анық.