Қызылордалықтар күріштен рекордтық өнім алынып жатыр

Аймақтағы ірі шаруашылықтар күріштің әр гектарынан орташа есеппен 90 центнерге жуық өнім алуда, - деп хабарлайды "Opennews.kz" ақпарат агенттігі.

Атап айтқанда Жалағаш ауданындағы "Ер-Әлі" шаруа қожалығы 3500 гектарға ауыл шаруашылығы дақылдарын еккен. Оның ішінде 1300 гектарға күріш егіп, бүгінде әр гектарынан орташа есеппен 89 центнерден өнім алынуда.

Сондай-ақ, салада ұзақ жылдық тәжірибесі бар "Таң ЛТД" ЖШС биыл 3000 гектар жерге егін еккен. Оның ішінде 1500 гектарға күріш дақылы орналастырса, оның әр гектарынан орташа есеппен 85 центнерден өнім алуда. Басым бөлігі шетелдік жаңа каурис сорты және лидер, альянс сорттары жерсіндірілген. Бұдан бөлек, 80 гектарға қант құмайы, 800 гектарға жоңышқа, 150 гектарға түйежоңышқа дақылдары егілді.

Қызылорда облысы еліміздің күріш өндіретін жетекші өңірлерінің бірі болып табылады. Биылғы жылы өңірде күріш дақылынан рекордтық өнім алынуда, бұл ауыл шаруашылығында қол жеткізілген айтарлықтай жетістікті көрсетеді. Қызылорда облысында күріш жинау науқаны қызу өтуде. Жергілікті аграрийлер 2024 жылы күріштен мол өнім алып, жоғары нәтижелерге қол жеткізді. Бұл күріш өндірісіндегі жоғары технологияларды енгізу, заманауи суару әдістері мен тыңайтқыштарды қолдану арқылы мүмкін болды. Облыс бойынша биылғы рекордтық өнімнің көлемі 200 мың тоннадан асуы мүмкін, бұл өткен жылдармен салыстырғанда айтарлықтай жоғары көрсеткіш. Қызылорда облысында күріш өндірісінде заманауи суару жүйелері мен топырақ өңдеу әдістері кеңінен қолданылды. Мұндай технологиялар егіннің өнімділігін арттырып, суармалы жерлердің тиімділігін жоғарылатты. Биылғы жылы ауыл шаруашылығы мамандары агротехникалық жұмыстарды уақытында және тиімді жүргізді. Тыңайтқыштарды пайдалану мен өсімдіктерді қорғау шаралары да күріштің өнімділігін арттырды. Облыста биылғы жылы ауа райы күріш егуге және оның дамуына өте қолайлы болды. Күріш өсіруге қажетті ылғалдылық деңгейі мен температура барлық талаптарға сәйкес келді. 

Қызылорда облысы күріш өндірісі бойынша республикада алдыңғы қатарда келеді. Күріш - аймақтың аграрлық экономикасының маңызды саласы, және оның жоғары өнімділігі ауыл шаруашылығына қатысты табысты арттырады. Сонымен қатар, күріш өндірудің артуы облыс халқының әлеуметтік жағдайына да оң әсерін тигізеді, себебі бұл жаңа жұмыс орындарын ашуға, ауылдық жерлерде кәсіпкерлікті дамытуға мүмкіндік береді.

Қызылорда облысындағы күріш дақылынан алынған рекордтық өнім ауыл шаруашылығында үлкен жетістік болып табылады. Бұл аймақтың ауыл шаруашылығында жаңа технологиялар мен тиімді әдістерді қолданудың арқасында мүмкін болды. Мұндай көрсеткіштер Қазақстанның күріш өндірісіндегі өз орнын нығайтып, ауыл шаруашылығы саласын дамытуға үлес қосуда.

Күріш өнімін көп алу үшін жасалатын шаралар — бұл күріш шаруашылығын тиімді дамыту мен өнімділікті арттыру мақсатында қолданылатын түрлі агротехникалық, технологиялық және ұйымдастырушылық әдістерді қамтиды. Бұл шаралар топырақтың сапасын жақсартуға, суармалы жерлердің тиімділігін арттыруға, егіс жұмыстарын дұрыс ұйымдастыруға және ауыл шаруашылығына қажетті жаңа технологияларды енгізуге бағытталған. Күріш – суармалы егіс дақылы болғандықтан, суару жүйесінің тиімділігі оның өнімділігіне тікелей әсер етеді.  Суық, жаңбырлы немесе құрғақ жылдарда суды тиімді пайдалану үшін жаңашыл әдістерді, мысалы, тамшылатып суаруды қолдану. Күріш егістіктеріне судың дұрыс көлемін қолдану, суды көп қажет ететін күріштің суармалы жерлерге жеткізілуін бақылау. Топырақтың ылғалдылығын тұрақты сақтау үшін суармалы жүйелердің заманауи әдістерін енгізу. Күріш дақылының жақсы өсуі мен дамуы үшін қажетті минералды және органикалық тыңайтқыштарды тиімді пайдалану маңызды. Топырақтың құнарлығын арттыру үшін қажетті микроэлементтер мен минералды тыңайтқыштарды, мысалы, азотты, фосфорлы және калий тыңайтқыштарын дұрыс мөлшерде қолдану. Органикалық заттар мен компосттар топырақтың құрылымын жақсартып, су өткізгіштігін арттырады. 

Жаңа, өнімді әрі климаттық жағдайларға төзімді күріш сорттарын егу:

Жаңа сорттармен жұмыс: Өнімділігі жоғары, ауруларға және климаттық өзгерістерге төзімді күріш сорттарын өсіру.

Генетикалық өзгерістер: ГМО сорттарын қолдану арқылы күріштің өнімділігін арттыру.

Күріш өсірудің агротехникалық әдістерін дұрыс қолдану да өнімділікке әсер етеді.

Егіс алдында жерді дұрыс өңдеу: Жерді дұрыс дайындау, тыңайтқыштар мен топырақ өңдеуді жоспарлы түрде жүргізу.

Егінді уақытында отырғызу: Күріш егісін мерзімінде отырғызу және топырақтың ылғалдылығын бақылау.

Арамшөптермен күрес: Арамшөптермен күресу үшін агротехникалық әдістерді пайдалану, мысалы, агрохимикаттарды қолдану.

Өсімдіктерді түрлі аурулар мен зиянкестерден қорғау үшін тиімді пестицидтер мен гербицидтер қолдану:

Өсімдік қорғау шаралары: Күріш егісіне зиян келтіретін зиянкестер мен аурулардан қорғану үшін заманауи химиялық құралдарды пайдалану.

Экологиялық қауіпсіздік: Пестицидтерді экологиялық тұрғыдан қауіпсіз түрде қолдану.

Күріш егінін жинау мен өңдеуге арналған техникаларды жаңарту және оларды тиімді пайдалану:

Жинау техникасы: Жинау жұмысын жылдам әрі тиімді орындау үшін жаңа комбайндар мен егін жинау техникаларын қолдану.

Қолданылатын жабдықтар: Топырақ өңдеу, тыңайтқыш енгізу, суару жүйелерін басқару үшін заманауи құрал-жабдықтарды пайдалану.

Климаттың күріш өсіруге әсерін азайту үшін агротехникалық шараларды алдын ала жоспарлау:

Климатқа бейімделген сорттар: Өңірдің климаттық жағдайларына сәйкес келетін күріш сорттарын таңдау.

Құрғақшылыққа төзімді сорттарды қолдану: Егер өңірде құрғақшылық жиі болса, су тапшылығына төзімді сорттарды пайдалану.

Күріш өнімін арттыру үшін жоғарыда аталған шараларды жүйелі түрде іске асыру өте маңызды. Бұл шаралар тек ауыл шаруашылығының өнімділігін арттырып қана қоймай, сонымен қатар су ресурстарын үнемдеуге, экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге және аймақ экономикасын дамытуға ықпал етеді.